دی او بی (DOB) چیست؟ کاربرد و مزایا و معایب دی او بی
دی او بی فناوری جدید LED است که معمولاً برای چراغ های روشنایی بدون استفاده از درایور ال ای دی استفاده می شود. مشکل نیاز به درایور LED جداگانه را برطرف می کند.به جای AC که به DC تبدیل شده است از جریان AC استفاده می کند.این چراغ های روشنایی را قابل اعتمادتر ، کارآمد تر می کند و باعث کاهش گرمای یک چراغ LED می شود.
ال ای دی های dob که با برق مستقیم شهری یعنی 220 ولت برق ایران کار می کند.یعنی دیگر احتیاجی به منبع در بین ال ای دی و برق شهری نیست.یعنی درایور ال ای دی دیگر نیاز ندارد.ال ای دی های دی او بی بسیار کاربرد دارند به طوری که جای ال ای دی های پاور و ال ای دی های cob ها را هم گرفته است.
کاربرد دی او بی (DOB):
دیودهای نوری (ال ای دی) کاربرد وسیعی دارند. امروزه در نورپردازی شهری، علائم عبور و مرور و چراغ‌های امروزی خودرو دارند. اندازه بسیار کوچک آنها باعث شده است تا در نمایشگرهای گرافیکی نسل جدید بکار روند. سرعت بسیار بالای آنها در خاموش و روشن شدن کاربردهای ویژه‌ای در فن آوری مخابرات برای آنها به ارمغان آورده‌است. درتلویزیون های خانگی، صفحه نمایش رایانه، صفحه نمایش دستگاه های خانگی و صنعتی و غیره به وفور از ال ای دی استفاده می شود.
مزایای لامپ LED
بازده بالا نوری: مقدار نوردهی یک لامپ رشته ای 100 وات برابر است با یک لامپ کم مصرف 18 وات
مصرف انرژی: مقدار مصرف انرژی در لامپ های کم مصرف حدود 18 درصد لامپ های رشته ای می باشد و توان مصرفی پایینی دارند.
طول عمر: طول عمر لامپ کم مصرف 8 برابر یک لامپ رشته ای است.
تولید گرمای ناچیز
مقاوم در مقابل خاموش و روشن کردن های مکرر: عمر لامپ LED به تعداد خاموش و روشن کردن لامپ بستگی ندارند و به میزان ساعات استفاده از لامپ بستگی دارد.
نصب بسیار سریع و آسان
توانایی ایجاد نور در طیف های رنگی مختلف
دوام و قابلیت اطمینان بالا
امکان تغییر زاویه تابش نور
خلوص رنگ بسیار بالا
معایب لامپ LED
لامپ ال ای دی معایب زیادی ندارند ولی استفاده مداوم از آن باعث به وجود آمدن مشکل در خواب می شود و احتمال مبتلا شدن به سرطان های سینه در خانم و پروستات در آقایان را بیشتر می کند. لامپ های ال ای جیوه ندارند ولی مواد سمی مثل سرب و آرسنیک دارند.
ال ای دی های dob در دو طرح تولید می شوند:
·Dobمربعی
·Dobگرد
dob مربعی
یکی از مزایای این نوع ال ای دی ها این است که می تواند به صورت مستطیل و مربع باشد و به راحتی در پروژکتور ال ای دی قرار دهیم. بسیاری از تولید کنندگان فریم های پروژکتور چنین فرمی از پروژکتور را ساخته اند.
dob گرد دی
دی او بی گرد بودن مزیت هایی دارد که می توان در لامپ های هالوژن، لامپ های معمولی، فریم های بزرگ و کوچک استفاده کرد. و تشابه ال ای دی دی او بی با ال ای دی سی او بی در آن است که سایز مشخص و واحدی را ندارند و هر کمپانی تولید dob و cob سایز های مخصوص به خود را تولید می کنند.
ال ای دی dob معمولا از توان های 3 وات گرد تا 200 وات گرد هستند که هر کدام را بررسی می کنیم:
led dob 3watt: پایین ترین واتی که موجود است و بیشتر در لامپ های شمعی و لوستری از این ال ای دی ها استفاده می کنند و سایز این ال ای دی ها کوچک است و مقرون به صرفه.
led dob 5watt: این دسته ال ای دی ها که سایزش با ال ای دی 3 وات یکی است و از این رنج ال ای دی در لامپ های شمعی و لوستری و همین طور در فریم های کوچک هالوژنی استفاده می شود.
led dob 7watt: سایز پر مصرف از دی او بی ها است که در ساخت لامپ استفاده می شود و فریم های خاص خود را دارد که هم تولید می شود و هم وارد.
led dob 9watt: وات بعدی که مصرف بیشتری دارد هم 9 وات dob می باشد و مانند led dob 7watt لامپ با این رنج تولید می کنیم.
فواید ال ای دی DOB چیست؟
·تولید لامپ با وجود ال ای دی های dob بدون درایور باعث می شود که روند تولید سریع تر انجام شود و هزینه درایور از محصول کم شود بنابراین محصولی داریم با هزینه کمتر و رقابتی تر.
·بعضی از تولید کنندگان به این موضوع اشاره دارند که با وجود درایور ال ای دی کیفیت و عمر لامپ بیشتر می شود که با وجود dob ها این حرف صحت ندارد که باید گفت چنین چیزی اصلا صحت ندارد و ال ای دی های dob به طوری طراحی شده اند که گرمای کمتری دارند به مشابه ال ای دی های درایور خور و همین طور طراحی دمای ال ای دی ها فوق العاده حساب شده است.
·بر روی دی او بی ها چندین اس ام دی کار می کنند که هر کدام از تولید کنندگان با نوع به خصوص خود کار می کنند یعنی این که یکی از اس ام دی 2835 و یکی دیگر از اس ام دی 5730 استفاده می کند برای تولید محصول خود و این موضوع باعث تحول اصلی در تولید و بکارگیری لامپ های دی او بی می شوند.
·این ویژگی در هر دو ال ای دی وجود دارد که می توان سایز این ال ای دی ها را خودمان طراحی کنیم و ابعاد و اندازه با خودمان باشد و هم در نوع ماژول ال ای دی 220 ولت و همین طور در ولتاژ dc این امکان هست.
مزایای ال ای دی DOB:
·طراحی این ماژول ال ای دی ها جوری می باشدکه با برق 220 ولت عمل می کند بنابراین احتیاجی به درایور ال ای دی(منبع تغذیه) نداریم.
·کاهش هزینه های برقی یعنی این که مصرف انرژی با وجود دی او بی ال ای دی کاهش می یابد و همین طور هزینه های مالی نیز مقرون به صرفه خواهد بود.
·کاهش گرما مصرفی به دلیل استفاده از قطعات الکترونیکی
·با وجود این ال ای دی ها به دلیل پرتاب نور با زاویه 120 درجه, نورپردازی کار بسیار ساده ایی شده است. بنابراین ایرادات محصولات گذشته رفع شده است.
ولتاژ ال ای دی های دی او بی:
این ال ای دی ها 220 ولت می باشند و با برق شهری کار می کنند و دیگر نیازی به درایور نیست و کار کردن با این درایور ها کار را بسیار سهل و آسان کرده است.
دلایل طراحی و تولید DOB
در بین تجهیزات نورپردازی DOB دیگر تکنولوژی‌ها قدیمی هستند و دیگر کارایی آن چنانی ندارند.یک سری دلایلی وجود دارند که باعث شده تا درایورها دیگر محبوبیت خاصی نداشته باشند. عموما این مدل دارای یک منبع تغذیه به صورت خطی است و از آن جایی که تغییر فرکانس بالایی در این مدل نیست؛ اما در مدل خطی از تداخل الکترومغناطیسی یا EMI هم نیست.
نبود EMI باعث شده تا منابع تغذیه خطی با استفاده از به کارگیر قطعات کم تر شده است. گردش جریان پایین در بین قطعات باعث شده تا اندازه کم تر اجزا، تغییراتی در کارایی نوری ال ای دی ایجاد می‌کند. جریان دادن این درایورها با آی سی و بدون به کار بردن خازن الکترولیتی تنظیم می شود. ضعیف ترین اجزایی که در درایور به کار رفته است؛ در درایور با کم ترین طول عمر؛ عمر و کارایی اصلی آن می‌باشد.
دلایلی که نباید از درایور DOB استفاده کرد
در حال حاضر تکنولوژی هر روز در حال پیشرفت کردن است، طوری که تجهیزاتی که در گذشته محبوب بودند اما یک سری معایب و محدودیت‌هایی دارند اکنون از بازار دور افتاده اند و دیگر کارایی بالایی ندارند؛ چون که یک سری استانداردهای جهانی در صنعت روشنایی و استفاده از لامپ و چراغ وجود دارد که اگر وسیله ای مطابق با آن نباشد؛ قابلیت استفاده را ندارد. به همین دلیل درایور دی او بی از جمله مواردی است که نمی‌تواند پاسخگو استانداردها باشد از این رو دیگر در صنعت روشنایی مانند گذشته کاربرد و کارایی ندارد و تجهیزات جدیدی جای آن را گرفته اند.
به عبارتی دیگر همه افرادی که می‌خواهند نورپردازی ساختمان شان را انجام دهند می‌دانند که از DOB کم تر استفاده می‌شود. این مدل درایور با محدودیت زیادی برخوردار است، این محدودیت‌ها باعث شده تا DOB از فناوری خارج شود:
درایور DOB حرارت بالا با راندمان کم
منابع تغذیه خطی بازدهی پایین تری دارد و همین طور ولتاژ آن از حد مجاز بالاتر است. درایورها به این صورت است که گرما آزاد شده که در تجهیزات روشنایی ال ای دی ایجاد می‌کند که سبب شده تا کیفیت نور خروجی ال ای دی کم شده و به صورت گرما بروز می‌کند. به عبارتی دیگر مقدار اضافه الکتریسیته ورودی را حذف نموده و آن را به گرما بر می‌گردانند. از این رو پیشنهاد می‌شود تا این مدل درایور DOB استفاده می‌کند.
چشمک زدن و سوسو نزدن نور
زمانی که بخواهند تجهیزات نوری انتخاب کنند یکی از فاکتورهای مهم و اصلی در انتخاب آنها چشمک نزدن نور است. به همین دلیل یکی از مشکلات اصلی که برای DOM در نظر داشتند این بود که چون که امواج بزرگ DC در جریان آن درست رغایت نشده سوسو می‌زند و روشنایی آن سبب شده تا فردی که نگاه می‌کند خستگی چشم، سردرد و مشکلاتی مانند آن بگیرد؛ از این رو این دلیل هم سبب می‌شود تا از آن استفاده نکنند.
فشار الکتریکی
یکی دیگر از مواردی که باعث شد تا چراغ های DOB از بازار بیفتند علاوه بر میزان حرارتی که به آنها وارد می‌شود. این سری چراغ‌ها تحت فشار بالا هستند؛ چون که توانایی بالایی در به دست آوردن و از بین بردن ولتاژهای نا مناسبی که ایجاد می‌شود را در جریان AC ندارد، همین مورد سبب شده تا طول عمر آن کم شود.
خطر اتصال و برق گرفتگی
یکی از دلایلی که باعث شده تا چراغ دی او بی کلا استفاده نشود این است که محصولات آن جریان خروجی جدا شده از جریان اصلی ندارند؛ چون که درایور روی برد اصلی و درون آن چراغ قرار می‌گیرد از این رو سطوح فلزی که در داخل آن به کار رفته است باید برای این که از شوک الکتریکی جدا شود عایق باشد.
ایزوله نشدن این مدل چراغ‌ها سبب شده تا حتی اگر خیلی کم رطوبت وارد شود و یا مدار گرد و خاک بگیرید و هر گونه امکان اتصال الکتریکی خیلی ضعیفی ایجاد شود. این جریان اگر به زمین اتصال برقرار کند، مکانیزم های فیوز فعال شده و محافظ جان قطح شده و خطر برق گرفتگی ایجاد می‌شود. از طرفی با توجه به این که اتصال به زمین متداول نیست اما در بیشتر ساختمان‌ها جریان نشتی سبب شده تا بدنه برقرار شود و برق گرفتگی ایجاد شود.
توان کم
ضریب کم دی او بی باعث شده تا افراد در تجهیزات نورپردازی به دنبال یک سری روش‌ها و مصحولات دیگری باشند. مطابق با استانداردهای جهانی چراغ‌هایی که بالاتر از 30 وات هستند باید ضریب توان شان بیشتر از 0.9 شود و همین طور توان پایین سبب شده تا افراد برق‌هایی که می‌خواهند بیشتر بخرند و همین طور هزینه‌ها هم بالا رود. در حال حاضر برای به کارگیری وسایل و ابزارهای مختلف علاوه بر کارایی آنها، قیمت شان هم در نظر گرفته می‌شود. یک وسیله هم باید مقرون به صرفه باشد و هم کیفیت خوبی داشته باشد تا در هر برهه ای قابلیت استفاده را داشته باشد.
نحوه کارکرد دی او بی
چراغ های دی او بی عموماً به دو دسته تکمیل و چند پله تقسیم بندی می شود در مدل اول جریان به این صورت است که از یک پالس مربعی از ورودی کشیده شده و به بخش های دیگر می رود؛ از ویژگی های این مدل تک پله ای می توان به قیمت پایین آن و پیچیدگی کم تر و پایین تر اشاره کرد؛ این مدل مشخصات الکتریکی و نوری خیلی ضعیف تری نسبت به مدل های چند پله ای دارد؛ از جمله آن می توان به هارمونیک بالای بیست درصد راندمان پایین اشاره کرد؛
اما دسته دوم که چند پله ای محسوب می شوند؛ شکل جریان ورودی شبیه به موج های سینوسی دارند که اگر در دبیرستان در درس ریاضی یادتان باشد؛ سینوس ها را خوانده اید و با موج های سینوسی آشنا شده اید این کارایی سبب می شود تا کارکرد آن بسیار بهتر شود از جمله این مشخصات می توان به هارمونیک بیست درصد راندمان بهتر و فیلتر کمتر اشاره کرد.
طول عمر و ایمنی این مدل چراغ
چراغ DOB به این دلیل که تعداد قطعات و سلف ندارد ترانسفورماتور، خازن الکترونیکی هم ندارد در زمان در نظر گرفتن ملاحظات دمایی می تواند طول عمر خوبی داشته باشد یعنی شما باید توجه کنید این مدل چراغ، ترانسفورماتور ندارد و شما اگر بتوانید دمای آن را بازدهی دما را در نظر بگیرید و آن را در جای مناسب نصب کنید و استفاده مناسب از آن داشته باشید این موجود چراغ می تواند برای شما مدت زمان زیادی کار کند و طول عمر بالایی داشته باشد و بتواند به خوبی عمل کند اما اگر این موارد را رعایت نکنید
متأسفانه آبی ها نمی تواند برای شما زیاد کار کنند و طول عمر آن ها مناسب نخواهد بود و درنتیجه باید در نظر داشته باشید که طول عمر این مدل چراغ به نحوه استفاده کردن از آن ها بستگی دارد اگر در مورد ملاحظات دمایی هم کنجکاو هستید باید بگوییم چراغ هایی که درایور سویچینگ دارند و به این دلیل که درایور و ال ای دی از همدیگر جدا می باشند؛ تلفات دمایی درایور و ال ای دی از همدیگر مجزا است ولی در دی و بی ال ای دی و قطعات مدار روی یک بورد هستند و خودش نیاز به سینک قوی تری نسبت به چراغ های سنتی دارد؛
در نهایت اگر چراغ دی او بی به دلیل این که ولتاژ کاری ال ای دی بالا باشد و خود او آن مستقیماً روی بورد ال ای دی باشد ملاحظات ایمنی باید از جمله خطرات برق گرفتگی هم داشته باشد تا از برخورد اتفاقی بدن با بخش هایی که برق دارند ممانعت گردد.
جایگزینی برای این مدل چراغ
متوجه شدیم این مدل چراغ تا این قدر ضعف دارند و همین طور تا این قدر می توانند با ضریب پایین کار کنند؛ اما برای دیابتی‌ها چه چراغ دیگری باید استفاده کرد چراغی که مشکلات آن را نداشته باشد و همین طور بتواند برای آن به خوبی کار کند؛ به نظر می رسد بزرگ ترین ایراد راه حل دی او بی یا بدون درایور امکان وجود نشتی و خطر برق گرفتگی می‌باشد و همین طور سوسو زدن هم برای این هاست برای کاهش هزینه ها می‌توان از درایور های غیر ایزوله همچنان به صورت خارجی و داخلی اما خارج از برد ال ای دی و داخل بدنه لامپ یا ال ای دی استفاده کرد؛
این درایورها ساختار مشابه با درایورهای ایزوله داشته و درعین حال بسیاری از مشکلات آن ها را هم ندارند. همچنین این قیمت مناسب تری هم دارد از طرفی بهترین راه حل هم برای استفاده از این موجود چراغ ها رفتن به سوراخ های چراغ های ال ای دی به روز و پیشرفته است که می تواند به شما کمک زیادی کند تا بتوانید نبود دی او بی یا نقاط ضعف آن را حل کنید.
تفاوت چراغ های DOB و چراغ های با درایور
1)چراغ های دی او بی از منابع تغذیه IC دار خطی استفاده می کنند که عموما برای مصارف داخلی استفاده می شود. به این علت، این نوع چراغ ها، ضد شوک رعد و برق هستند و عموما برای چراغ های با مصارف خارجی همچون چراغ های خیابانی توصیه نمی شوند.
2)بهره وری پایین تر چراغ های دی او بی استفاده از بردهای خطی IC دار برای این محصولات سبب می شود که بهره وری ال ای دی ها را کاهش داده و نهایتا از ۷۰ درصد ظرفیت ال ای دی ها برای تولید نور استفاده کند و مابقی آن را اتلاف نماید.
3)خطر شوک الکتریکی در چراغ های دی او بی به علت ساختار برد چراغ های DOB که برق ۲۲۰ ولت به آن مستقیما وصل می شود، نفوذ احتمالی آب به محفظه چراغ، سبب ایجاد شوک الکتریکی و خطر برق گرفتگی می شود.
4)ضد آب نبودن مجموعه ال ای دی و برد DOB لامپ های DOB به علت ساختار خود نمی تواند اصطلاحا IP شود و برد آنها ضد آب نمی باشد. این موضوع هم یکی دیگر از ضعف های این چراغ ها می باشد. به همین علت توصیه می شود از این نوع چراغ ها صرفا در محیط های داخلی که در معرض رطوبت و بارش باران و عوامل جوی نیستند، استفاده شوند.
